Konferencja "Łużyczanie i inne mniejszości językowe, kulturowe i etniczne w Europie"
Program konferencjiŁużyczanie i inne mniejszości językowe, kulturowe i etnicznew EuropieWarszawa, Pałac Staszica, 10–11 marca 2011 r.Baczność! Program może jeszcze ulec zmianie! CZWARTEK, 10 III 9:00–9:45 Otwarcie konferencji (sala 126, I piętro)9:45–11:15 Sesja plenarna9:45–10:05 Elżbieta Wrocławska (Warszawa), Z badań nad typem idealnym mniejszości etnicznej10:05–10:25 Sonja Wölke (Budziszyn), Dotąd nieznana siedemnastowieczna górnołużycka agenda kościelna Martina Cichoriusa10:25–10:45 Hanna Popowska-Taborska (Warszawa), Staropolskie urzędy, tytuły i formy grzecznościowe w kaszubskim i dolnołużyckim przekładzie „Pana Tadeusza”10:45–11:15 Dyskusja11:15–11:45 Przerwa kawowa
Wycieczka krajoznawcza na Łużyce
Opolskie Stowarzyszenie Edukacyjne PROGRESSStowarzyszenie Polsko-Serbołużyckie PRO LUSATIAStowarzyszenie Ochrony Poloników NiemieckichTowarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział w OpoluPolskie Stowarzyszenie Krajoznawcze - w organizacji zapraszają na WYCIECZKĘ KRAJOZNAWCZĄ na ŁUŻYCE
Podsumowanie ankiety nr 5
Od 22 lipca 2010 pytaliśmy Państwa za pośrednictwem ankiety na naszym portalu co sądzicie Państwo o pomyśle przyłączenia parafii serbołużyckich do Diecezji Legnickiej. Ja pisał Marcel Baumann na łamach naszego portalu: "Sensownym byłoby powołanie dla katolickich Serbołużyczan osobnej diecezji. Jednak biorąc pod uwagę, stanowiącą pomost do narodów słowiańskich serbołużycką samoświadomość oraz mając na względzie potrzebę wprowadzenia nowej, bardziej Serbołużyczanom sprzyjającej struktury kościelno – prawnej, sensowne byłoby również przyłączenie do Diecezji Legnickiej serbołużyckich parafii katolickich Wotrow, Njebjelčicy, Chrósćicy, Ralbicy, Baćoń, Radwor, Kulow (należącej do Diecezji Zgorzeleckiej), a także Budziszyn oraz oczywiście sanktuarium pielgrzymkowego w Róžancie. Serbołużyccy wierzący tak czy owak mają w końcu wiele kontaktów z polskimi katolikami (patrz przykład dr Pětra Brězana) a nie z konkretnymi miejscami, jak choćby cudownym sanktuarium w Częstochowie. Formy pobożności kultywowane w serbołużyckiej części Łużyc obiektywnie rzecz biorąc bliższe są polskiemu niż niemieckiemu życiu kościelnemu."
Podsumowanie ankiety nr 4
Od 16 kwietnia 2010 pytaliśmy Państwa za pośrednictwem ankiety na naszym portalu: Czy podobnie w Polsce nazwy punktów geograficznych leżących w Niemczech powinny być podawane po polsku i niemiecku? W Niemczech na drogowskazach na pierwszym miejscu widnieją niemieckie nazwy polskich miast, pisane większymi literam: Breslau (Wroclaw). Czyli na pierwszym miejscu jest nazwa tradycyjnie występująca w języku a nie właściwa danemu miejscu.
Tolerancja: W Serbskim Kraju w przyszłości będzie się mówić po niemiecku
W związku z fuzją gmin Chrósćicy i Pančicy – Kukow powstał pomysł, aby tak powstała jednostka administracyjna nosiła nazwę Serbski kraj. Wzbudziło to ze strony tamtejszych Niemców i części Serbołużyczan protesty, oskarżenia o nacjonalizm, chęć postawienia poza nawias tamtejszych Niemców itp. Poniżej publikujemy komentarz do tej sprawy Marcela Braumana z Łuha. Marcel Brauman - Połobski„Tolerancja”: W Serbskim Kraju w przyszłości będzie się mówić po niemiecku Pierwszą ofiarą fuzji Chrósćic i Pančic – Kukowa będzie język Łużycki. Radni Gminy Chrósćice w przyszłości będą prawdopodobnie musieli na posiedzeniach używać języka niemieckiego. Dotychczas ich sesje odbywały się w języku łużyckim. Tyle w temacie „tolerancja”. Każdej tureckiej matce, która ledwo co dla zawarcia związku małżeńskiego przybyła do Niemiec wyrzuca się gdy po roku porządnie jeszcze nie mówi po niemiecku, ale w naszym serbołużyckim kraju każdy wieloletni mieszkaniec może odwołać się na niechęć do nauczenia się łużyckiego choćby na tyle, aby odrobinę ten język rozumieć.
Śmierć na Dolnym Śląsku. Tragizm serbołużyckiego pisarza Jana Skali (1889-1945)
Dietrich Scholze-Šołta (Budziszyn) Jan (Johann) Skala urodził się 17 czerwca 1889 roku we wschodniosaksońskiej wsi Njebjelčicy/Nebelschütz jako trzecie z sześciorga dzieci kamieniarza i chałupnika. Wkrótce potem rodzina przesiedla się do Pančic/Panschwitz, gdzie chłopiec rozpoczyna naukę w ludowej szkole. W 1901 r. wstępuje do nauczycielskiego seminarium katolickiego w Budziszynie/Bautzen, które z powodu braku pieniędzy i niedostatecznych wyników w nauce, zmuszony jest już po roku opuścić. W Kamjencu/Kamenz zdobywa zawód malarza na porcelanie i następnie zatrudnia się w zakładach ceramicznych i chemicznych w różnych niemieckich i czeskich miejscowościach. Udaje mu się równocześnie uzupełnić autodydaktycznie wykształcenie ogólne na wieczorowych kursach. Około 1910 r. rozpoczyna publikować swoje pierwsze artykuły w niemieckiej socjaldemokratycznej prasie a także pisać poezję w języku niemieckim.
Jan Skala a Czesi. Przyczynek do biografii
Dan Gawrecki (Opawa - Opole) Szczerze mówiąc, pierwotnie moim zamiarem było opisanie i próba oceny działalności Jana Skali w charakterze redaktora „Prager Presse“ w latach 1921-1924. W tym celu zamierzałem przeprowadzić kwerendę w tym wychodzącym od 23 marca 1921 r. jako nieoficjalny organ prasowy czeskiego rządu pod naczelną redakcją Arne Laurina1 dzienniku, który przede wszystkim miał informować o stosunkach w Czechosłowacji czytelników za granicą. Była to gazeta na wysokim poziomie; dotyczy to nie tylko analiz polityki zagranicznej, sprawozdań parlamentarnych i analiz stosunków wewnętrznych Republiki. W periodyku publikowali prezydent Masaryk, minister spraw zagranicznych Beneš, specjaliści w zakresie nauki, ekonomii, literatury. Na jego łamach spotykamy się z opowiadaniami elity pisarzy czeskich i niemieckich zamieszkałych w Czechach, np. Karla Čapka czy Franza Kafki. Dla młodego serbołużyckiego redaktora była to z pewnością dobra szkoła, a nabyte doświadczenia mogły być wykorzystane w późniejszej redaktorskiej działalności w „Kulturwehr“ i „Kulturwille“. Przewidywałem, że Skala mógł być autorem artykułów i rozważań dotyczących Serbów Łużyckich, polityki mniejszościowej, sytuacji w Niemczech itp. Jednakże na podstawie szczegółowej kwerendy tekstów „Prager Presse“ z kilku miesięcy 1922 r.2 stwierdziłem, że niemal nie spotykamy się tam z przyczynkami podpisywanymi przez redaktorów. Redakcja celowo dążyła, aby autorami najważniejszych, podpisywanych artykułów byli specjaliści, przedstawiciele elity politycznej, a przynajmniej korespondenci w poszczególnych państwach.
Kolejne spotkanie w ramach konwersatorium "Mniejszości językowe i etniczne"
Towarzystwo Polsko-SerbołużyckieiFundacja Slawistyczna Zapraszają na spotkanie w ramach Konwersatorium "Mniejszości językowe i etniczne" Mgr Bożena Itoyawygłosi referat nt. Jak mówić o Łużycach w języku polskim. Analiza terminów łużycki/serbołużycki, Łużyczanin/Serbołużyczanin/Serb Łużycki, język łużycki/język serbołużycki/języki łużyckie/łużycczyzna na tle porównawczym (wybrane języki europejskie) potkanie odbędzie się w czwartek, 13.01.2011 r., o godzinie 17.00w sali 304 Pałacu StaszicaWarszawa, ul Nowy Świat 72
Wielcy w małym pokoju
Serbołużyczanie to kropla Słowian w morzu germańskim. Jest ich 60 tys. Mają swoją literaturę, organizacje i oryginalną tradycję. Na przykład jedyne na świecie "Ptasie wesele".
Najmniejszy naród słowiański
Rozmowa z dr Natalią Niedźwiecką, autorką pracy „Etniczny aspekt tożsamości Łużyczan”, która w 2008 r. zajęła pierwsze miejsce w Konkursie im. prof. Dobrowolskiego Najmniejszy naród słowiański - Łużyczanie mówią dwoma językami: górnołużyckim i dolnołużyckim, są też podzieleni między katolików i protestantów. Co wobec tego stanowi podstawę ich tożsamości?
