Łużycki Król w Dźiwadle na hrodźe Budziszynie
Serdecznie zapraszamy 24 marca 2012 r. do Teatru na Zamku (Dźiwadła na hrodźe). W tym dniu Niemiecko-Serbołużycki Ludowy Teatr pragnie swego honorowego członka Jurija Kocha uczcić specjalnym, jemu poświęconym wieczorem. Z okazji jego 75 urodzin w zeszłym roku w Žylowie intendent Lutz Hillmann wręczył mu list gratulacyjny i jednocześnie nadanie honorowego członkowstwa. Teraz w naszej siedzibie jeszcze raz chcemy najczęściej na serbołużyckiej i niemieckiej scenie granego serbołużyckiego autora teatralnym wieczorem uhonorować. W tym celu zaprosiliśmy polską amatorską grupę teatralną BEZ ATU z Namysłowa. Przedstawi ona w języku polskim współczesną komedię utopijną pióra Kocha zatytułowaną „Łużycki król”. BEZ ATU powstało w październiku 1999 r. w Namysłowskim Centrum Kultury pod kierunkiem emerytowanej nauczycielki języka polskiego Aleksandry Patelskiej. Do dnia dzisiejszego grupa przedstawiła liczne sztuki polskich i zagranicznych autorów, między innymi dzieła Dario Fo, Eugène Ionesco czy też Jurija Kocha. Grupa z sukcesami i dobrymi recenzjami krytyków występowała w kraju i zagranicą. Polskie przekłady serbołużyckiej dramaturgii są rzadkością - realizacja inscenizacji jest wynikiem starań stowarzyszenia "Pro Lusatia" i Michała Machury. Tym bardziej cieszymy się, że z pomocą Domowiny oraz Njebjelčic, tutejszej gminy partnerskiej Namysłowa, udało się zaprosić do Budziszyna młodych polskich aktorów, a zarazem dla siebie i dla Was odkryć od dawna znane ścieżki do naszych słowiańskich sąsiadów.
Artykuł o Serbołużyckim Stronnictwie Narodowym w czasopiśmie "Trygław nr 14"
Artykułem, na który chcielibyśmy zwrócić szczególną uwagę Czytelników w 14 numerze naszego pisma jest materiał poświęcony społeczności Serbów Łużyckich (Łużyczan). Są oni społecznością bardzo małą i to zarówno w skali RFN, której są obywatelami, jak i narodów zachodniosłowiańskich, których są najbliższymi krewniakami. Już choćby z tego powodu nie stanowią zagadnienia bezpośrednio politycznego. Niemniej sądzimy, że ten naród powinien być przedmiotem szerszej refleksji. Po pierwsze samo ich istnienie podkreśla słowiański element w historii tej części Europy, co jest ważne wobec ekspansji instytucji i środowisk realizujących cele niemieckiej polityki historycznej.
Konwersatorium "Mniejszości językowe i etniczne"
Towarzystwo Polsko-SerbołużyckieiFundacja Slawistyczna Zapraszają na spotkanie w ramach Konwersatorium "Mniejszości językowe i etniczne" dr Ewa Golachowska wygłosi referat Zmiany kulturowe zaznaczające się przy nadawaniu imion katolikom w północnozachodniej Białorusi w drugiej połowie XX wieku Spotkanie odbędzie się w czwartek, 29.03.2012 r., o godzinie 17.00,w nowej sali seminaryjnej Instytutu Slawistyki PAN,w lokalu Pracowni IS PAN na ul. Jaracza 6 m. 12
Przekaż 1% podatku na Pro Lusatię
Drodzy Przyjaciele!Jak co roku zwracamy się do Was z prośbą, abyście pamiętali o nas przy rocznym rozliczeniu z Urzędem Skarbowym. Wystarczy w odpowiedniej rubryce wpisać: Stowarzyszenie Polsko - Serbołużyckie Pro Lusatia, KRS 0000210621 Szczegółowa instrukcja znajduje się na naszej stronie w dziale: Przekaż 1%. Można również skorzystać z wypełnienia elektronicznej deklaracji PIT:
Obozy jenieckie i obozy internowania w Chociebużu
Chociebuż (niem. Cottbus), to łużyckie miasto w Brandenburgii położone nad rzeką Sprewą, na terenie którego przetrzymywano w przeszłości zarówno pokonanych żołnierzy, jak i internowano ludność cywilną. Dzieje tych obozów doczekały się do tej pory jedynie mniej lub bardziej obszernych wzmianek, poczynionych na marginesie innych, szerszych zagadnień. Jedyny szerszy artykuł monograficzny, autorstwa Otto Rückerta1, poświęcony obozom z lat I wojny światowej, oparty w znacznej mierze tylko na materiałach z archiwum miejskiego w Chociebużu, pomija wiele wątków eksponując nadmiernie inne i zawężając temat głównie do zagadnienia jeńców rosyjskich. Pisany był bowiem z pozycji marksistowskiej historiografii, z okazji 60. rocznicy rewolucji październikowej, co autor wyraźnie zaznaczył we wstępnie. Materiały archiwalne i ikonograficzne, do których dotarłem, oraz polsko – obcojęzyczna literatura przedmiotu dają, jak sądzę, wystarczającą podstawę do pierwszej próby całościowego ujęcia zagadnienia funkcjonowania różnorakich obozów odosobnienia w tej miejscowości. Oczywiście jest to tylko zarys, który nie wyczerpuje tematu, wymagającego jeszcze wielu zagranicznych kwerend archiwalnych.
Konwersatorium "Mniejszości językowe i etniczne"
Towarzystwo Polsko-SerbołużyckieiFundacja Slawistyczna Zapraszają na spotkanie w ramach Konwersatorium "Mniejszości językowe i etniczne" mgr Justyna Michniuk wygłosi referat Łużyce od wewnątrz - społeczeństwo w oczach łużyckich nauczycieli, twórców kultury i polityków. Krótki rys na podstawie badań przeprowadzonych w Budziszynie i okolicach w listopadzie 2011 Spotkanie odbędzie się w czwartek, 16.02.2012 r., o godzinie 15.00w sali 146a (dawniej 304) Pałacu StaszicaWarszawa, ul Nowy Świat 72
Podsumowanie ankiety nr 6
Od 18 lutego 2011 pytaliśmy Państwa za pośrednictwem ankiety na naszym portalu czy w którejś z działających na pograniczu polsko - łużyckim szkół wyższych powinny powstać lektoraty języków łużyckich? Ankietę zamknęliśmy 30 grudnia 2011. W ciągu 315 dni w głosowaniu wzięło udział 491 osoby. Pierwszy głos oddano w piatek, 18 lutego 2011 a ostatni w piatek 30 grudnia 2011. Zdecydowana większość z respondentów - 480 osób (97,8%) uznało, że pomysł powstania lektoratów języków łużyckich na którejś z działających na pograniczu polsko - łuzyckim szkoły wyzszej za bardzo dobry. Odmiennego zdania było jedynie 4 osoby (0,8%). Brak zdania wykazało 7 osób (1,4%). Serdecznie dziękujemy wszystkim za głosy. Tymczasem udostępniamy Państwu kolejną ankietę. Pytamy w niej: Co Państwo myślą o ewentualnym wprowadzeniu w niektórych pogranicznych gminach polskiej części Łużyc tablic z łużyckimi nazwami miejscowości, np.: Łęknica/Wjeska, Trzebiel/Trjebul itp?
Międzynarodowa konferencja naukowa "Kapitał społeczny Serbołużyczan"
Towarzystwo Studiów ŁużyckichorazInstytut Historii Uniwersytetu ZielonogórskiegoPolskie Towarzystwo Historyczne O/Zielona Góra zapraszają do wzięcia udziału w międzynarodowej konferencji naukowej Kapitał społeczny Serbołużyczan która odbędzie się w dniach 29-30 marca 2012 roku. W 2012 roku Towarzystwo Studiów Łużyckich obchodzi 20-lecie swego istnienia. Stało się to pretekstem do zorganizowania spotkania miłośników i sympatyków Łużyc. Konferencja będzie miała charakter naukowo-warsztatowy. W pierwszym dniu wygłoszone zostaną referaty w Muzeum Ziemi Lubuskiej, z kolei warsztaty odbędą się 30 marca na terenie Muzeum Etnograficznego w Zielonej Górze z siedzibą w Ochli, w którym znajduje się wiele obiektów kultury serbołużyckiej.
Artykuł o Serbołużyczanach w najnowszym numerze kwartalnika Myśl.pl
Justyna Michniuk Przedstawiony tekst sygnalizuje problem zatracania języka i tożsamości Serbów Łużyckich wskutek wydobycia na masową skalę węgla brunatnego, a także opowiada o inicjatywie muzeum i archiwum wiosek, które zniknęły, a która została podjęta na Łużycach w celu dokumentacji tych wydarzeń. Wysiedlenia całych wiosek, wiążące się z porzuceniem nie tylko domu jako budynku, ale i małej ojczyzny, a także napływ dużej ilości siły roboczej niemieckiego pochodzenia i przesiedlenia ludzi ze wsi do miast, doprowadziły w wielu przypadkach do zaniku znajomości języka serbołużyckiego, a także do upadku tradycji kultywowanych od wieków w serbskich rodzinach. Nowe warunki życia, jakie stworzyło miasto, często były bardziej komfortowe niż domy na wsi. Jednak tęsknota za utraconą ojczyzną pozostała. Górne Łużyce to tradycyjny region energetyczny. W przeszłości „czarnym złotem” Łużyc był przede wszystkim węgiel brunatny, dziś zastąpiły go i odmieniły oblicze Górnych Łużyc nowe źródła pozyskiwania energii, jak np. woda, wiatr, biomasa i słońce. W chwili obecnej Górne Łużyce dają dobry przykład rozwoju czystej energii: w ośrodku przemysłowym Schwarze Pumpe powstaje pilotażowy obiekt elektrowni na węgiel brunatny o niskiej emisji dwutlenku węgla, w Bischofswerdzie i Großröhrsdorfie produkowane są ogniwa słoneczne i cienkowarstwowe moduły fotowoltaiczne. Jednak to tylko jedna strona medalu. Aby zrozumieć i prześledzić cały skomplikowany proces industrializacji Łużyc i jego konsekwencje dla ludności serbołużyckiej ten obszar zamieszkującej, należy wziąć pod uwagę kilka dodatkowych czynników, jak np. zniszczenie naturalnych siedlisk ludności serbskiej a tym samym ich kultury, języka i zwyczajów.
